Wat is rosacea?
Rosacea betekent letterlijk “rood als een roos”. Rosacea is een chronische, niet besmettelijke huidaandoening in het gezicht gekenmerkt door felrode verkleuringen met name van de wangen en de neus. De aandoening kan lijken op acne, de bekende jeugdpuistjes. De soms nog gebruikte medische term “acne rosacea” is wat verwarrend omdat rosacea niets met acne te maken heeft. Rosacea komt op latere leeftijd voor dan jeugdpuistjes, meestal tussen de 30ste en 50ste jaar en met name dan bij vrouwen.
Hoe ontstaat rosacea?
De oorzaak van rosacea is niet bekend. Er bestaan vele theorieën over de ontstaanswijze. Een theorie zegt dat de bloedvaatjes in het gelaat abnormaal verwijd zijn door een toegenomen bloedstroom van de gezichtshuid en/of door een veranderde reactiepatroon van de bloedvaatjes op prikkels van binnenuit en van buitenaf. Hierdoor ontstaat er een stilstand van het bloed wat een ontstekingsreactie uitlokt met als gevolg roodheid, zwelling, bultjes en puskopjes. Bij een reeds bestaande rosacea zijn een aantal factoren bekend die de afwijking via nog onbekende wijze kan doen verergeren. De belangrijkste hiervan zijn:
VOEDINGSMIDDELEN EN ALCOHOL
Alcohol heeft als effect verwijding van de oppervlakkige bloedvaatjes in de huid. Voedingsmiddelen, die sterk gekruid of erg warm zijn (warme soepen), hebben dat effect ook. Het zijn echter geen oorzaken van rosacea. Mensen met een rode neus worden vaak aangezien als alcoholist. Men spreekt ook wel van “drank-neus” of “whisky nose” wat begrijpelijkerwijs niet door de patiënt wordt gewaardeerd. Ze schamen zich vaak over hun uiterlijk.
GENEESMIDDELEN
Vaatverwijdende middelen kunnen een bestaande rosacea doen verergeren. Deze geneesmiddelen worden vooral gegeven aan oudere mensen met vernauwing van bloedvaten. Het uitwendig gebruik van corticosteroïd-bevattende preparaten (bijv. hydrocortison of triamcinolon) maakt rosacea erger.
TEMPERATUUR EN KLIMAAT
Rosacea is vaak het ergst in de winter. Bij veel patiënten treedt verbetering op in de zomer, maar bij anderen worden onder invloed van de zon de huidafwijkingen juist slechter. Waarschijnlijk is de overgang van kou naar warmte, waardoor de bloedvaatjes van de huid wijder worden, de reden van het erger worden van rosacea. Ook wordt rosacea erger wanneer de patiënt uit een warme douche komt.
OVERGEVOELIGHEID
Veel patiënten merken op dat de aandoening verergert tijdens het gebruik van vele soorten crèmes, reinigingslotions, shampoos en dergelijke. De huid lijkt als het ware niets te verdragen. Dat is een gevolg van het ontstekingsproces van de huid. Daardoor voelt de huid pijnlijk en branderig aan. Dit wordt veroorzaakt door irritatie door de genoemde stoffen. Beautystudio Marlies heeft diverse producten om de huid te kalmeren.
STRESS
Psychische factoren: mensen met rode wangen en een opvallende neus voelen zich onzeker. Daardoor neigen patiënten met rosacea zich te onttrekken aan contacten met hen onbekende personen. In ernstige gevallen leidt dat tot depressieve stemmingen. De psychische problemen van patiënten met rosacea zijn een gevolg en niet de oorzaak van de huidproblemen.
HORMONEN
Tijdens de menopauze merken sommige vrouwen een verergering van hun klachten. Mogelijk hangt dit samen met “opvliegers”.
Hoe ziet rosacea eruit ?
Men ziet roodheid (rozerood, soms wat paarsrood) van de wangen, doorlopend over de neusrug en neuspunt, het midden van het voorhoofd en de kin. Daarbij zijn er rode uitgezette oppervlakkige vertakte bloedvaatjes te zien. Bij ernstige vormen zien we ook rode bultje en rode gelige puistjes op de genoemde plaatsen. Kenmerkend is dat er geen mee-eters worden gezien, zoals dat bij acne het geval is. Ook is er geen sprake van schilfering zoals dat bij seborrhoïsch eczeem wordt gezien. Zwelling van het gelaat kan in lichte mate voorkomen als er veel bultjes en puistjes zijn. Behalve de kosmetisch storende afwijkingen klaagt de patiënt ook wel eens over branderigheid in de plekken.
Rosacea bij een man, met de bekende “drankneus”
Rosacea bij een vrouw, met veel puskopjes
Rhinophyma, vormveranderingen van de neus
